Lễ Hội Hội An: Khám Phá Nét Văn Hóa Đặc Sắc Của Thành Phố Cổ

Hội An không chỉ là một điểm đến du lịch nổi tiếng với phố cổ lộng lẫy và kiến trúc cổ kính, mà còn là nơi diễn ra những lễ hội truyền thống độc đáo thu hút du khách từ khắp nơi. Những sự kiện này không chỉ là dịp để khám phá nét văn hóa đặc biệt của địa phương mà còn mang đến cho bạn những trải nghiệm vui chơi, ẩm thực và nghệ thuật đa dạng. Hãy cùng DRT bắt đầu hành trình khám phá những lễ hội ở Hội An qua bài viết này.

Một số lễ hội Hội An diễn ra vào mùa xuân

Lễ hội Bà Thu Bồn

Lễ hội Bà Thu Bồn là một trong những di sản văn hóa phi vật thể được cấp Quốc gia tại Hội An, diễn ra tại Dinh Bà, xã Duy Tân, huyện Duy Xuyên, Quảng Nam từ ngày 10 đến 12 tháng 2 âm lịch hàng năm.

Trong khuôn khổ của lễ hội, có các hoạt động chính như bài trí, rước sắc, rước nước, lễ hoàn sắc, và lễ đại tế. Những nghi lễ này thường diễn ra trang trọng và được các thế hệ truyền lại từ lâu đời, nhằm cầu mong một mùa màng bội thu, mưa thuận gió hòa.

Ngoài các hoạt động tín ngưỡng, lễ hội Bà Thu Bồn còn có phần hội với các hoạt động vui chơi giải trí dân gian, hội thi nữ công gia chánh và các trò chơi truyền thống. Đây là cơ hội để du khách không chỉ khám phá văn hóa địa phương mà còn tham gia vào không khí sôi động, hào hứng của ngày hội.

Lễ hội Cầu Bông

Lễ hội Cầu Bông là một trong những lễ hội truyền thống được tổ chức tại làng rau Trà Quế, thuộc xã Cẩm Hòa, TP. Hội An, Quảng Nam vào ngày 07/01 âm lịch hàng năm. 

Làng rau Trà Quế từ lâu đã nổi tiếng là một trong những làng nghề truyền thống của Hội An, nơi sản xuất ra những sản phẩm rau xanh tươi ngon và góp phần quan trọng vào phong phú hóa nền kinh tế và văn hóa địa phương. Lễ hội Cầu Bông không chỉ có các hoạt động nghi lễ cúng tế mà còn kết hợp với nhiều hoạt động văn nghệ, thể thao và văn hoá dân gian như hội thi văn nghệ, đua thuyền truyền thống, nấu ăn và các trò chơi dân gian. Những hoạt động này thu hút đông đảo người dân và du khách tham gia, tạo nên một không khí sôi động, rộn ràng của một ngày hội truyền thống.

Lễ rước Long Chu

Lễ rước Long Chu được tổ chức tại làng chài ven biển, Quảng Nam vào ngày 15/1 và 15/7 âm lịch hàng năm.

Theo truyền thuyết xưa, những chiếc thuyền rồng được gọi là Long Chu từng là nơi vị vua chúa cai trị và thờ cúng. Mỗi năm, lễ hội được tổ chức như một nghi lễ tín ngưỡng nhằm rước vua chúa trở lại biển cả, mang theo sự bình yên và phúc lợi cho làng chài. Đây cũng là lúc cộng đồng làng chài cùng nhau cầu nguyện, xua đuổi tà ma và mong một năm mới thu hoạch bội thu, an toàn trên biển.

Ngoài các hoạt động tín ngưỡng, lễ hội còn có sự tham gia của người dân và du khách trong các hoạt động văn hóa truyền thống như hát rước, múa lân, múa rồng và các trò chơi dân gian. Đây là cơ hội để du khách không chỉ tìm hiểu về lịch sử, truyền thống mà còn tham gia vào không khí sôi động, rộn ràng của một ngày hội đầy màu sắc văn hóa Hội An.

Lễ hội Tết Nguyên tiêu

Lễ hội Tết Nguyên Tiêu tại Hội An, Quảng Nam được tổ chức vào ngày Rằm tháng Giêng hằng năm, là một trong những dịp lễ hội quan trọng và được mong chờ nhất trong năm. Đây là thời điểm mọi người cùng nhau tập trung tại trung tâm khu phố cổ Hội An để cầu mong một năm mới an lành, bình yên và phát đạt.

Trong khuôn khổ lễ hội, du khách có thể tham gia vào các hoạt động dân gian đặc sắc của Hội An như hô hát Bài Chòi, bịt mắt đánh trống, gấp lá dứa, gấp giấy Origami và nhiều trò chơi truyền thống khác. Đây là cơ hội để du khách trải nghiệm không khí sôi động, rộn ràng của một ngày hội đậm chất văn hóa dân gian Việt Nam.

Ngoài các hoạt động vui chơi, lễ hội còn có sự hiện diện của các hoạt động tôn giáo như rước lồng đèn, thắp hương cầu bình an và cầu may mắn cho gia đình, người thân. Đặc biệt, trong dịp này, khu phố cổ Hội An càng trở nên lung linh, rực rỡ với hàng trăm, hàng nghìn lồng đèn được treo khắp nơi, tạo nên một bầu không khí lễ hội rực rỡ và huyền bí.

Lễ giỗ tổ làng Mộc Kim Bồng

Lễ giỗ tổ làng Mộc Kim Bồng là một trong những dịp lễ hội truyền thống quan trọng tại làng Mộc Kim Bồng, thuộc xã Cẩm Kim, Hội An, Quảng Nam. Được tổ chức vào ngày 6/1 Âm lịch hàng năm, lễ hội này là dịp để cộng đồng làng Mộc Kim Bồng tôn vinh và tri ân những ông bà tổ tiên đã khai phá và gìn giữ nghề mộc truyền thống suốt nhiều đời.

Mộc Kim Bồng từ lâu đã nổi tiếng với nghề mộc, là một trong những làng nghề cổ xưa của Hội An. Dù giờ đây làng nghề không còn sôi động và phát triển như xưa nhưng vẫn có các nghệ nhân, các hộ gia đình trong làng nỗ lực gìn giữ và phát huy truyền thống nghề mộc của địa phương. Đặc biệt, các sản phẩm từ gỗ tại Mộc Kim Bồng luôn được đánh giá cao về chất lượng và tinh xảo.

Trong ngày lễ giỗ tổ, các bậc cao niên của làng sẽ chịu trách nhiệm tổ chức các nghi lễ tôn vinh ông bà tổ tiên, nhằm cầu mong cho một năm mới bình an, mùa màng bội thu. Ngoài các nghi lễ trang nghiêm, lễ hội còn diễn ra các hoạt động văn hóa, giao lưu như chạm trổ, đan dệt, phiên chợ quê và các trò chơi dân gian. Đây cũng là dịp để du khách được trải nghiệm và hiểu sâu hơn về đời sống văn hóa của người dân Hội An xưa và nay.

Một số lễ hội Hội An diễn ra vào mùa hè

Lễ vía Bà Thiên Hậu

Lễ vía Bà Thiên Hậu được tổ chức tại Hội quán Phúc Kiến và hội quán Ngũ Bang vào ngày 23/3 Âm lịch hàng năm. 

Hội quán Phúc Kiến, nằm trong khu phố cổ Hội An, là một trong những địa điểm lý tưởng để hiểu về sự kết hợp giữa nền văn hóa Trung Hoa và văn hóa địa phương. Lễ hội vía Bà Thiên Hậu diễn ra trong không khí trang nghiêm và thánh thiện, khơi gợi những nét đẹp văn hóa truyền thống và lòng thành kính sâu sắc của người dân Hội An.

Mỗi năm, vào ngày này, người dân Hội An cùng nhau hành lễ, cầu nguyện với mong muốn được bà Thiên Hậu bảo hộ và mang lại may mắn, bình an cho cuộc sống và công việc. Buổi lễ được tiến hành bằng các nghi lễ trang trọng, bao gồm cả việc đọc diễn văn bằng tiếng Hoa để tôn vinh Bà Thiên Hậu theo phong tục truyền thống. Ngoài ra, lễ hội còn có các hoạt động văn hóa, nghệ thuật như diễn hóa trang, biểu diễn âm nhạc, múa lân, múa rồng và các hoạt động văn hóa dân gian khác.

Lễ tế Cá Ông

Lễ tế Cá Ông là một trong những lễ hội mang tính tâm linh và văn hóa sâu sắc tại làng chài Hội An, Quảng Nam, được tổ chức vào giữa tháng 3 âm lịch hàng năm. Đây là dịp quan trọng và trang trọng để ngư dân bày tỏ lòng biết ơn và tôn vinh Cá Ông – vị thần biển đã che chở cho các chuyến ra khơi của họ luôn an toàn và thuận lợi.

Lễ hội diễn ra tại làng Ông, nơi mà các nghi lễ và hoạt động văn hóa truyền thống được tổ chức để cầu khấn cho bình an và mùa đánh bắt bội thu. Ngư dân thường dành nhiều công sức để chuẩn bị cho lễ tế này, từ việc trình bày các món ăn, rượu bia, cho đến việc trang trí và cầu nguyện. Buổi lễ bắt đầu với các nghi lễ cúng tế trang trọng, sau đó là các hoạt động văn hóa, nghệ thuật như múa rồng, múa lân và các trò chơi dân gian

Lễ giỗ tổ nghề Yến

Lễ giỗ tổ nghề Yến là một trong những sự kiện văn hóa đặc sắc tại đảo Cù Lao Chàm, Hội An, Quảng Nam, diễn ra vào ngày 9/03 và 10/03 âm lịch hàng năm. Đây là dịp để bà con địa phương bày tỏ lòng biết ơn và tôn vinh những người tiền nhiệm đã khai phá và phát triển nghề nuôi chim yến trên đảo.

Cù Lao Chàm nổi tiếng với những tổ yến chất lượng, không chỉ đáp ứng nhu cầu thị trường mà còn là điểm đến thu hút đông đảo du khách. Lễ giỗ tổ nghề Yến không chỉ là một lễ hội truyền thống mà còn là cơ hội để quảng bá và thúc đẩy du lịch tại đảo Cù Lao Chàm. Trong khuôn khổ lễ hội, các hoạt động như lễ cúng tế, rước lễ, cùng với các trò chơi dân gian và các màn biểu diễn nghệ thuật như múa rối nước, múa lân mang lại không khí sôi động và rộn ràng.

Một số lễ hội Hội An diễn ra vào mùa thu

Lễ Vu Lan

Lễ Vu Lan báo hiếu là một trong những sự kiện quan trọng được tổ chức tại tất cả các chùa đền lớn nhỏ tại Hội An và khắp Quảng Nam, diễn ra vào ngày 15/07 âm lịch hàng năm. 

Vào khoảng 19h, khi màn đêm buông xuống, các tuyến phố cổ Hội An sẽ tắt đèn điện và tổ chức các hoạt động thả đèn hoa đăng trên sông Hoài. Đây là một phong tục truyền thống rất đặc biệt, mang đến không gian thơ mộng và trang nghiêm, thu hút đông đảo du khách cũng như người dân địa phương tham gia và cầu nguyện.

Ngoài hoạt động thả đèn hoa đăng, lễ hội Vu Lan còn có các nghi lễ tôn kính như cúng dường, lễ rước đèn, và các hoạt động từ thiện nhằm giúp đỡ những người khó khăn. Đây là dịp để mọi người tưởng nhớ và tri ân đến công ơn cha mẹ, những người đã sinh thành và dưỡng dục mình. 

Lễ hội làng gốm Thanh Hà

Lễ hội làng gốm Thanh Hà là một trong những sự kiện văn hóa quan trọng tại Hội An, được tổ chức vào ngày 10/7 âm lịch tại làng gốm Thanh Hà, Phạm Phán, Thanh Hà, Quảng Nam. Đây là dịp để mọi người tri ân và tôn vinh những bậc nghệ nhân, những người đã góp phần xây dựng và phát triển nghề gốm truyền thống của làng.

Bên cạnh đó, lễ còn là dịp để các thế hệ sau hiểu và trân trọng giá trị của nghề gốm cổ truyền. Những hoạt động trong lễ hội thường bao gồm các triển lãm gốm, các buổi biểu diễn nghệ thuật truyền thống, và các hội thảo giáo dục về lịch sử và quá trình phát triển của làng gốm Thanh Hà.

Ngoài ra, lễ hội cũng mang đến cho du khách cơ hội để khám phá và trải nghiệm các kỹ thuật làm gốm truyền thống, từ việc chế tác đến nung sấy và trang trí. 

Lễ hội Trung thu Hội An

Lễ hội Trung thu Hội An là một trong những sự kiện văn hóa đặc biệt được tổ chức tại Phố cổ Hội An, Quảng Nam, diễn ra từ ngày 12 đến ngày 15 tháng 8 âm lịch hàng năm. Đây là dịp lễ hội truyền thống có ý nghĩa sâu sắc trong văn hóa dân gian Việt Nam, là dịp để gia đình sum họp, tôn vinh sự đoàn kết và sự giàu có, may mắn.

Lễ hội Trung thu tại Hội An thu hút du khách và người dân địa phương với nhiều hoạt động phong phú. Trong suốt 4 ngày diễn ra lễ hội, bạn có thể tham gia vào các hoạt động như rước đèn lồng trên phố, các cuộc thi văn nghệ, nhảy múa dân gian và đặc biệt là các trò chơi truyền thống như đua thuyền thúng, đánh cầu lông, bắt vịt lội nước,...

Ngoài ra, lễ hội còn là dịp để du khách khám phá vẻ đẹp lãng mạn của Phố cổ Hội An với những con đường rực rỡ ánh đèn lồng. Các gia đình trang trí nhà cửa bằng những bóng đèn lồng đa dạng màu sắc, tạo nên một không gian thật đặc biệt và ấm cúng. Không chỉ có vậy, bạn còn có thể thưởng thức những món đồ ăn vặt truyền thống như bánh dẻo, bánh nướng, kẹo dẻo và những món ăn đặc sản của địa phương.

Lễ hội Hội An diễn ra hàng tháng

Lễ hội hoa đăng Hội An diễn ra hàng tháng tại Trung tâm phố cổ Hội An, Quảng Nam, vào ngày mùng 1, 14 và 15 Âm lịch, là một trong những nét đặc trưng rất riêng của văn hóa địa phương.

Nghi thức thả hoa đăng tại Hội An có nguồn gốc từ tín ngưỡng Phật giáo, biểu tượng cho việc giải thoát khổ đau và mong muốn những điều tốt lành trong cuộc sống. Mỗi lần đến ngày lễ hội, hàng trăm hoặc thậm chí hàng nghìn chiếc hoa đăng sẽ được thả xuống sông Hoài, mang theo những lời cầu nguyện và lời chúc tốt đẹp.

Kết luận

Việc tham gia vào nhịp sống sôi động của những lễ hội ở Hội An không chỉ mang đến những trải nghiệm thú vị mà còn giúp du khách hiểu rõ hơn về sự đa dạng và sâu sắc của văn hóa địa phương. Hãy lên kế hoạch cho chuyến đi của bạn để không chỉ thưởng thức những lễ hội tuyệt vời mà còn khám phá thêm nhiều điều thú vị khác về Hội An. Cảm ơn bạn đã đọc bài viết của DRT và chúc bạn có những trải nghiệm văn hóa đáng nhớ tại Hội An!